چهار نشانه عمده در بیماری های لثه و راهکار های درمان آن

اگر نگران هستید که به بیماری لثه مبتلا شده اید؛ باید بگوییم که بی دلیل نیست. تقریبا نیمی از جمعیت بزرگسالان آمریکایی دچار بیماری های لثه هستند! و این یکی از شایع ترین دلایل مراجعه به دندانپزشکان محسوب می شود. مشکلات لثه سلامت دهان و دندان را به شدت تحت تاثیر قرار می دهند و می توانند در بسیاری از افراد مزمن شوند. با پیشرفت این بیماری ها خطر عفونت افزایش می یابد و حتی ممکن است باعث از دست رفتن دندان ها شود.

همه ما می دانیم که خونریزی از لثه ها در هنگام استفاده از نخ دندان و مسواک بیشتر رخ می دهد و بسیاری از افراد از این دو وسیله به مقدار کافی استفاده نمی کنند. در کنار همه این مسائل بیماری های لثه ممکن است نشانه ای از یک عارضه جدی تر در جای دیگری از بدن باشد. در نتیجه باید بیماری های لثه را جدی گرفت. در صورت مشاهده چهار نشانه معروف باید توجه شما به لثه هایتان جلب شود:

خونریزی از لثه ها

در حالت طبیعی لثه ها نباید هنگام استفاده از مسواک و نخ دندان خونریزی کنند. اما اگر شما به طور معمول از نخ دندان استفاده نمی کنید؛ تجمع باکتری های زیر لثه ممکن است آن ها را آسیب پذیر کنند تا جایی که با نخ دندان زدن یا مسواک کردن شروع به خونریزی کنند. اگر تجمع باکتری ها ادامه دار شود، احتمالا خونریزی ها تشدید خواهند شد. پس برای جلوگیری از التهاب بافت نرم لثه (gingivitis) بهتر است به تدریج عادت به استفاده از نخ دندان و مسواک کنید.

چرا باید خون ریزی لثه را جدی بگیریم؟

شاید فکر کنید کمی خونریزی و درد در لثه ها اهمیت چندانی ندارد، اما این طورنیست. همان طور که خون از عروق پاره شده خارج می شود، باکتری های حفره دهانی نیز می توانند وارد جریان خون شوند و در بدن ایجاد بیماری و عفونت کنند. اتصال برخی باکتری ها به پلاکت های خونی لخته هایی را تشکیل می دهند که ممکن است به سکته قلبی یا سکته مغزی منجر شود. پس در صورت مشاهده خونریزی های جدی و ادامه دار باید به دندانپزشک خود مراجعه کنید. به ترتیب پیشرفت عارضه، چهار مرحله از خونریزی لثه دیده می شود:

• خونریزی هنگام مسواک زدن یا بعد از آن: نشان می دهد که در حال جابه جا و تمیز کردن پلاک های دندانی هستید که کاری درست است! در این مرحله ممکن است لکه های ریز خونی را بر روی مسواک یا نخ دندان مشاهده کنید.
• خونریزی غیر از هنگام مسواک زدن با محرک هایی مثل غذا خوردن دیده شود. در این مرحله التهاب تشدید و لثه آسیب پذیرتر شده است.
• خونریزی کاملا خودبخودی می تواند روی دهد. در این شرایط باید فوری به دندانپزشک مراجعه کرد.
• وقتی آسیب به نهایت خود برسد رنگ لثه ها از صورتی روشن به قرمز تیره تغییر می کنند که نشانه التهاب و پاسخ شدید سیستم ایمنی است. لثه های تیره نشان دهنده تجمع فوق العاده زیاد باکتری های بی هوازی و عدم وجود اکسیژن در بافت لثه است.

عقب نشینی بافت نرم لثه (recession) و جیبی شدن آن (pocketing)

آیا به نظر شما دندان هایتان بلندتر از گذشته شده اند؟ این رخداد در اثر عقب نشینی بافت نرم لثه روی می دهد و نشان دهنده نوعی از آسیب های لثه است. در اثر این اتفاق عمق حفره ای که دندان ها در آن قرار گرفته اند افزایش می یابد و در نتیجه تمیز کردن بقایای مواد غذایی از بین دندان و لثه ها سخت تر می شود. متاسفانه عقب نشینی لثه ها پدیده ای است که خواه ناخواه با افزایش سن پدیدار می شود اما می توان با مراقبت صحیح از لثه ها عمر آن ها را افزایش داد.

حساسیت دندان ها

در اثر آسیب های لثه ای که تاکنون گفتیم، یعنی عقب نشینی بافت نرم لثه و جیبی شدن آن به مرور زمان ریشه دندان ها نمایان شده و در معرض پوسیدگی، شکستگی، حساسیت به گرما و سرما قرار می گیرند و ریسک از دست دادن دندان را بالا می برند. پس اگر به صورت مدت دار دندان هایتان به چیزهایی مثل مایعات سرد و گرم حساس شده است؛ باید به دندان پزشک خود مراجعه کنید.

بالا بودن قند خون

اگر به صورت مزمن قند خون شما بالاست ممکن است به دیابت نوع دو مبتلا باشید. قند خون بالا ارتباط مستقیم با بیماری های لثه دارد و ریسک بروز آن ها را افزایش می دهد. به همین خاطر اگر دچار دیابت هستید این موضوع را به دندان پزشک خود اطلاع دهید. نشانه های قند خون بالا عبارت اند از:

• تشنگی مزمن
• سردرد
• عدم تمرکز
• مشکلات بینایی
• تکرر ادرار
• خستگی و بی حالی
• کاهش وزن بدون دلیل

اگر این نشانه ها را در خود یافتید از پزشک خود بخواهید تا تست قند خون را برای شما تجویز کند. اگر هم با مراجعه به دندان پزشک متوجه شدید که بیماری لثه دارید، بعد از آن قند خون خود را چک کنید چون هر دو این عوامل با التهابات درونی بدن در ارتباطند.

راه هایی برای پیش گیری از بیماری های لثه

با مراجعه زمان بندی شده به دندان پزشک از سلامت دهان و دندان خود مطمئن شوید. مسواک و نخ دندان را هر روز استفاده کنید. بهتر است اول از نخ دندان و بعد از مسواک استفاده کنید. می توانید هر روز در سه زمان بیدار شدن از خواب، بازگشت از مدرسه یا محل کار و قبل از خواب این کار را تکرار کنید. رعایت بهداشت دهان و دندان کمک می کند که مشکلات لثه کمتر به سراغ شما بیاید یا حداقل سرعت پیشرفت آن ها را کم می کند

حالا دلیل مسواک زدن در صبح چیست؟ مگر آخر شب قبل مسواک نکرده ایم؟ به این دلیل که با مسواک زدن محیط دهان کاملا استریل نمی شود و تعدادی از باکتری ها در آن باقی می مانند. تا صبح این باکتری ها فعالیت می کنند و پلاک ها را تشکیل می دهند، در نتیجه برای رفع عوارض ناشی از این پلاک ها بهتر است صبح ها نیز مسواک کنید.

سلامت لثه های شما نشانه خوبی از سلامتی دیگر بخش ها مثل قلب، دستگاه گوارش و سیستم ایمنی شماست. مواظب آن ها باشید!