خستگی شغلی چیست؟ چگونه با آن مقابله کنیم؟

حتما تاکنون متوجه شده اید کسانی که درگیری های شغلی زیادی دارند بیشتر دچار فرسودگی می شوند. این خستگی به مرور باعث می شود احساس کنید که نمی توانید از پس مشکلاتتان برآیید.
خستگی با علایم مختلف جسمی و روانی ممکن است به سراغ شما بیاید و اگر فکری به حالش نکنید، کم کم عملکرد روزمره شما را تحت تاثیر قرار می دهد.

خستگی چیست؟

شاید این سوال به نظر پیش پا افتاده باشد. اما باید بدانیم انواع مختلفی از خستگی وجود دارد. نوعی از خستگی که امروز مورد صحبت ماست فرسودگی مزمن و روزمره کاری است. اتفاقی که برای بسیاری از ما آشناست. وقتی که بعد از مدتی می بینیم به پیشرفت دلخواه خود نرسیده ایم، در هنگام کار کردن تمرکز نداریم و احساس توانمندی نمی کنیم. اصطلاح انگلیسی این وضعیت Burnout است. این لغات معنای جالب دیگری هم دارد. وقتی یک موشک سوختش تمام می شود و سقوط می کند می گویند دچار Burnout شده است. آیا بعضی اوقات حس می کنید که سوختتان تمام شده و توان انجام هیچ کاری را ندارید؟ برای من که خیلی پیش آمده!

علاوه بر مسائل کاری، شخصیت هر فرد، سبک زندگی و روابط اجتماعی آن نیز در رفع یا تشدید این خستگی تاثیرگذارند. مثلا اشخاص کمال گرا یا بیشتر در معرض خستگی هستند. بسیاری از ما ساعت های زیادی از عمرمان را به کار کردن می گذرانیم. پس اگر از کارتان متنفرید یا از انجام دادن آن احساس رضایت نمی کنید، طولی نمی کشد که سوختتان تمام می شود!

نشانه های خستگی مزمن

• بیگانگی با محیط کار و فعالیت های مرتبط با آن
• علایم فیزیولوژیکی مثل سردرد و مشکلات گوارشی
• خستگی احساسی و دشوار بودن برقراری ارتباط با دیگران
• عملکرد ضعیف کاری

شاید در همه این علایم در کنار هم ما را به یاد افسردگی بیاندازد. اما افسردگی عارضه ای بسیار شدیدتر است و فرد علاقه اش را به بسیاری از چیزها از دست می دهد. حس ناامیدی می کند و از لحاظ فکری و روحی ممکن است به افکار خودکشی گرایانه تمایل داشته باشد. کسانی که دچار خستگی مزمن هستند بیشتر در معرض افسردگی قرار دارند اما با در پیش گرفتن راهکارهای مناسب رفع فرسودگی و بازگشت به حس سرزندگی کار سختی نیست.

فاکتورهای خطر

چه چیزی بیشتر از یک شغل پراسترس می تواند شما را دچار خستگی کند؟ طبق تحقیقی که در سال 2019 انجام گرفته، 44% افراد شاغل در علوم پزشکی فرسودگی کاری را تجربه کرده اند. محیط کاری و حجم کار زیاد، ویژگی های شخصیتی و شغل آن ها همگی فرد را دچار فرسودگی می کنند. اما تنها این افراد نیستند. کارگران شاغل در محیط های صنعتی نیز فرسودگی کاری فوق العاده بالایی را تجربه می کنند. گزارش هایی که از مصاحبه با کارگران کارخانه ها می رسد به چند دلیل عمده خستگی آن ها اشاره می کند:

• کمبود وقت برای انجام کارهای محول شده
• عدم حمایت  و پشتیبانی مدیران از آن ها
• عدم شفافیت در خواسته های مافوق کارگران:
• حجم کار غیرقابل مدیریت
• رفتار ناعادلانه یا تبعیض آمیز

پیشگیری و راه حل

فرسودگی کاری شما را رها نمی کند، تا زمانی که در خودتان و محیط اطرافتان تغییر ایجاد کنید. می توانید با سرپرست کاری خود درباره نگرانی ها و خستگی خود مشورت کنید، در کنار آن رعایت رژیم غذایی سالم و برنامه خواب منظم به همراه ورزش روزانه را از یاد نبرید. ترکیب این سه با یکدیگر معجزه می کند. اگر این ها کافی نبود، یک سفر کوتاه می تواند تا حدی روحیه شما را بازسازی کند. وقت بیشتری را با خانواده و دوستان خود بگذرانید. و در آخر اگر احساس می کنید که برای این شغل ساخته نشده اید؛ شجاعت عوض کردن آن را داشته باشید.

اگر علاوه بر فرسودگی کاری ناراحتی های روحی دیگری شما را آزار می دهند می توانید با یک مشاور صحبت کنید و از او کمک بخواهید.