سرطان تیروئید و پرفشاری فشارخون و نحوه مدیدریت آن

فشارخون بالا از عوامل تاثیرگذار بر ایجاد سرطان تیروئید است. این فاکتور خطر حتی بعد از درمان کامل سرطان هم بر بیمار اثر منفی می گذارد. البته پرفشاری خون در درازمدت اثرات مخرب زیادی مثل سکته مغزی، حملات قلبی، بیماری های کلیوی و زوال عقل را در پی دارد. در نتیجه برای حفظ سلامتی به ویژه در سالمندان باید فشار خون در حد استاندارد کنترل شود.

تغییرات هورمونی مرتبط با سرطان

سرطان های تیروئید می توانند سطح هورمون های تیروئیدی را کاهش یا افزایش دهند. در بیشتر مواقع این تغییر افزایشی است و بیمار مبتلا به سرطان علایم شبیه پرکاری تیروئید (هایپرتیروئیدیسم) را بروز می دهد. در پرکاری تیروئید سوخت و ساز بدن بالا می رود و فشار خون افزایش می یابد. بالعکس در کم کاری تیروئید (هیپوتیروئیدیسم) متابولیسم کاهش یافته و معمولا فشارخون نرمال است.

هورمون های تیروئیدی با فشارخون ارتباط پیچیده ای دارند. در حالت کلی این هورمون ها با سخت کردن دیواره عروق و کم کردن انعطاف پذیری آن ها باعث افزایش فشارخون می شوند. در عین حال رگ های بدن می توانند حساسیت خود را نسبت به این هورمون ها افزایش یا کاهش دهند.

جالب توجه است که سرطان تیروئید معمولا باعث پرفشاری خون هم می شود. حتی اگر شاهد کم کاری تیروئید هم باشیم این افزایش فشارخون قابل مشاهده است. ازنشانه های اولیه سرطان تیروئید می تواند تشکیل ندول هایی روی تیروئید یا بزرگ شدن آن (گواتر) باشد.

در مراحل بعدی نشانه هایی مثل تغییرات وزنی، خستگی و تحریک پذیری در بیماران مشاهده می شود. گاهی هم پرفشاری خون بدون دلیل مشخص، ما را به سمت آزمایش عملکرد تیروئید و تشخیص سرطان آن هدایت می کند. این موضوع زمانی فوق العاده مهم می شود که فشارخون بالا در سنین جوانی رخ دهد یا به راحتی با درمان های دارویی قابل کنترل نباشد.

تاثیر درمان سرطان تیروئید بر فشارخون

روش های درمانی متنوعی برای درمان سرطان تیروئید به کار گرفته می شوند از جمله شیمی درمانی، رادیوتراپی، جراحی و داروهای جایگزین عملکرد تیروئید پس از جراحی. این اقدامات اگرچه ضروری هستند اما می توانند در نهایت باعث افزایش فشارخون بیمار شوند.

شیمی درمانی سرطان تیروئید

تعدادی از داروهای مورد استفاده در سرطان تیروئید موجب پرفشاری خون می شوند.  از جمله این داروها پازوپانیب (pazopanib)، کابوزانتینیب (cabozantinib)، واندتانیب (vandetanib) هستند. علت دقیق این افزایش فشارخون ناشناخته است.

جراحی

در جراحی های سرطان تیروئید بخشی از این غده برداشته می شود. بدن ما در پاسخ به این اتفاق مقدار زیادی هورمون محرک تیروئید (TSH) تولید می کند. این مقدار بالای تحریک هورمونی باعث می شود که باقی مانده غده تیروئید نیز حجم بالایی از هورمون های تیروئیدی را بسازد. در نتیجه علایمی مشابه پرکاری تیروئید در بیمار دیده شود. در برخی بیماران عارضه ای به نام طوفان تیروئیدی رخ می دهد که با افزایش حاد هورمون های تیروئیدی همراه است و باعث بالا رفتن شدید متابولیسم و فشارخون می شود.

داروهای جایگزین تیروئید

بعد از درمان اولیه سرطان تیروئید معمولا رژیم های دارویی برای بیماران تجویز می شود. به ویژه اگر آن ها تحت شیمی درمانی یا رادیوتراپی بوده اند. این داروها برای عملکرد مناسب تیروئیدی در بدن مصرف می شوند. البته مقدار اضافی این داروهای جایگزین تیروئید باعث فشارخون بالا و تحریک بدن به ساخت هورمون های فوق کلیه (آدرنال) می شود.

بعد از گذشت مدتی مقدار دوز این داروها متناسب با نیاز بدن تنظیم می شود و میزان عوارض آن ها به حداقل می رسد. حتی اگر سطح هورمون ها نیز طبیعی باشند ممکن است بعد از درمان سرطان در برخی افراد پرفشاری خون دیده شود که هنوز دلیلش را نمی دانیم.

تشخیص و درمان پرفشاری خون

فشارخون بالا عارضه بی علامتی است. مگر زمانی که فشارخون به حد بحرانی برسد که اتفاقی نادر است. به همین دلیل آسیب هایی که به بدن وارد می کند بدون نشانه و هشدار قبلی است. بسیاری از افراد تا قبل از سنجش فشارخون توسط پزشک از پرفشاری خون خود بی خبرند. درمانگرتان احتمالا از شما خواهد خواست که در منزل به طور دوره ای فشارخون خود را اندازه گیری کنید. اگر پزشک تشخیص دهد داروهایی را برایتان تجویز می کند که به کنترل فشارخون کمک کند. دوز و نحوه مصرف این داروها نباید با دیگر داروهایی که برای تیروئید خود استفاده می کنید تداخل داشته باشند. در این مورد با داروساز و پزشک خود مشورت کنید.

جمع بندی نهایی در مورد سرطان تیروئید

پرفشاری خون از چالش های برگ جوامع مدرن است. در هنگام سرطان تیروئید اهمیت این موضوع بیشترهم می شود. چکاپ دوره ای فشارخون و اصلاح سبک زندگی کمک زیادی به حفظ سلامتی شما می کند.